Y dibenion Elusennol y gellir defnyddio Cronfa’r Degwm ar eu cyfer
Hyrwyddo Addysg
Addysgol
Darparu buddion nad ydynt ar gael yn rhwydd o ffynonellau eraill ar gyfer pobl o unrhyw oedran mewn un neu fwy o'r ffyrdd canlynol -
- Dyfarnu ysgoloriaethau, bwrsariaethau, benthyciadau neu lwfansau cynhaliaeth i alluogi neu i gynorthwyo astudio mewn unrhyw ysgol, prifysgol neu fan dysgu arall, a gymeradwywyd gan y Cyngor, a all, os gwêl y Cyngor yn dda, gynnwys lwfansau i ddibynyddion.
- Darparu cymorth ariannol, gwisgoedd, dillad, offer, offerynnau, cyfarpar arall, neu lyfrau neu fenthyciadau i alluogi disgyblion neu fyfyrwyr ar ôl gadael yr ysgol, prifysgol neu unrhyw sefydliad addysgol arall i baratoi ar gyfer, neu i'w cynorthwyo i ymuno â phroffesiwn, masnach neu alwad.
- Dyfarnu ysgoloriaethau neu lwfansau cynhaliaeth neu fenthyciadau i alluogi buddiolwyr i deithio dramor i ddilyn eu haddysg.
- Y ddarpariaeth, neu'r cymorth tuag at ddarparu cyfleusterau o unrhyw fath nad ydynt fel arfer yn cael eu darparu gan awdurdod addysg lleol, neu ysgol a gynhelir â grant, ar gyfer hamdden, hyfforddiant cymdeithasol a chorfforol mewn ysgol, prifysgol neu sefydliad addysgol arall.
- Darparu cymorth ariannol i alluogi disgyblion a myfyrwyr i astudio cerddoriaeth neu gelfyddydau eraill.
- Darparu cymorth ariannol i alluogi buddiolwyr i ymgymryd â phrentisiaethau.
Llyfrgelloedd, Amgueddfeydd, Orielau Celf ac ati
Hyrwyddo gwybodaeth a gwerthfawrogiad o gelfyddydau a llenyddiaeth Cymru ac, yn benodol, hyrwyddo'r dibenion hynny ond heb amharu ar eu cyffredinolrwydd -
- sefydlu, cynnal a chadw, ailgyflenwi neu gynorthwyo sefydliadau elusennol, llyfrgelloedd, amgueddfeydd, orielau celf; neu arddangosfeydd celf, gwyddonol neu ddiwydiannol (gan gynnwys arddangosfeydd sy'n ymwneud ag archaeoleg ddiwydiannol); boed yn genedlaethol neu'n lleol, at brif ddefnydd a budd pobl Cymru;
- cymorth cymdeithasau elusennol ar gyfer astudio ac ymchwil mewn pynciau sy'n gysylltiedig â hanes, topograffeg, llenyddiaeth a bywyd Cymru;
- darparu darlithoedd, arddangosfeydd ac offer;
- caffael, cadw a chyhoeddi cofnodion a dogfennau;
- darparu mangre addas (drwy godi, prynu, prydlesu neu logi at ddefnydd achlysurol) at unrhyw un neu rai o'r dibenion a awdurdodir gan y paragraff hwn.
Rhyddhad Tlodi
Rhyddhad mewn angen
Y rhyddhad naill ai'n gyffredinol neu'n unigol o bersonau sydd mewn amodau o angen, caledi neu ofid drwy wneud grantiau arian neu ddarparu, neu dalu am, eitemau, gwasanaethau neu gyfleusterau a gyfrifir i leihau angen, caledi neu ofid personau o'r fath.
Hyrwyddo Crefydd
Mannau addoli a thiroedd claddu
Y cyfraniad tuag at adfer a chynnal unrhyw fan addoli cyhoeddus neu unrhyw dir claddu.
Dibenion Eraill Sy'n Fuddiol i'r Gymuned
Rhyddhad yn ystod Salwch
Y rhyddhad mewn achosion o angen personau sy'n sâl, yn ymadfer, yn anabl, dan anfantais neu'n eiddil drwy ddarparu, neu dalu am, eitemau, gwasanaethau neu gyfleusterau a gyfrifir i leddfu dioddefaint neu helpu i adfer personau o'r fath, ond nad ydynt ar gael yn rhwydd iddynt o ffynonellau eraill.
Pobl Oedrannus
Darparu neu gynorthwyo i ddarparu llety ar gyfer pobl oedrannus y mae arnynt angen darpariaeth, gofal a sylw oherwydd eiddilwch ac anableddau o'r fath. Darparu arian i sefydliadau sy'n hyrwyddo lles pobl oedrannus.
Cymdeithasol a Hamdden
Darparu, neu gynorthwyo i ddarparu, cyfleusterau ar gyfer adloniant neu alwedigaeth amser hamdden arall sy’n gyfleusterau sydd ar gael i aelodau’r cyhoedd yn gyffredinol ac a ddarperir er budd lles cymdeithasol, gyda golwg ar wella amodau bywyd y personau y’u bwriadwyd ar eu cyfer ac, yn benodol, er mwyn hyrwyddo’r dibenion hynny ond heb amharu ar eu cyffredinolrwydd, darparu neu gynorthwyo i ddarparu caeau chwarae, cyfleusterau chwaraeon eraill, parciau, mannau agored a chanolfannau neu neuaddau ar gyfer cyfarfodydd, darlithoedd neu ddosbarthiadau.
Bwriedir i is-baragraff (1) yn benodol ymwneud â darparu cyfleusterau ac ati, neu eu cynorthwyo i ddarparu cyfleusterau ac ati, oherwydd eu hieuenctid, eu henaint, eu heiddilwch neu eu hanalluogi, eu tlodi neu eu hamgylchiadau cymdeithasol ac economaidd.
Materion Esthetig, Pensaernïol, Hanesyddol a Gwyddonol
Hyrwyddo addysg a budd cyhoeddus pobl Cymru drwy hyrwyddo eu diddordeb mewn materion esthetig, pensaernïol, hanesyddol neu wyddonol sy'n ymwneud â Chymru ac yn arbennig i hyrwyddo'r materion hynny ond heb amharu ar gyffredinolrwydd y materion hynny:
Caffael a chadw -
- Tir o Ddiddordeb arbennig mewn perthynas â gwyddoniaeth a hanes naturiol
- Tir, adeiladau neu wrthrychau o harddwch neu o ddiddordeb hanesyddol neu bensaernïol.
Daffael, cadw a chyhoeddi cofnodion a dogfennau o ddiddordeb hanesyddol.
Ymchwil Feddygol a Chymdeithasol, Triniaeth, ac ati.
Diogelu ac amddiffyn iechyd corfforol a meddyliol cymdeithas ac, yn benodol, er mwyn hyrwyddo’r dibenion hynny ond heb amharu ar eu cyffredinolrwydd -
- Hyrwyddo addysg mewn theori ac ymarfer meddygaeth;
- Hyrwyddo ymchwil a chynlluniau meddygol a chymdeithasol ar gyfer atal a thrin clefydau a chyhoeddi canlyniadau ymchwil o'r fath;
- Darparu cartrefi a hosteli meithrin ac ymadfer.
Prawf ac ati
Gwneud grantiau mewn achosion o angen am gymorth -
- I bersonau a osodir ar brawf, neu blant a phobl ifanc o gartrefi cymunedol neu unrhyw sefydliad arall sydd o natur sylweddol debyg a sefydlwyd o dan awdurdod statudol;
- I deuluoedd unrhyw bersonau, plant neu bersonau ifanc o'r fath; neu
- I bersonau a ryddhawyd.
Pobl ddall neu sydd â nam ar eu golwg
Darpariaeth ar gyfer lles pobl ddall neu bobl sydd â nam ar eu golwg, gan gynnwys darparu cartrefi elusennol a chartrefi gwyliau.
Argyfyngau neu Drychinebau
Cyfraniad tuag at liniaru effeithiau argyfyngau neu drychinebau sy’n ymwneud â dinistrio, neu beryglu, bywyd ac eiddo a chynorthwyo’n uniongyrchol bobl mewn angen o ganlyniad i argyfyngau a thrychinebau o’r fath.
Sefydliadau Elusennol Eraill
Cyfraniadau tuag at sefydliadau elusennol, y mae eu dibenion yn gyson â darpariaethau’r Cynllun hwn neu Ddeddfau’r Degwm 1914 i 1945.